Szkolny Tydzień Języka Ojczystego – podsumowanie
W dniach 19 -23 lutego obchodziliśmy Szkolny Tydzień Języka Ojczystego. Dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w proponowanych przez nas zabawach lingwistycznych (około 120 osób!).
Szczególne doceniamy najbardziej wytrwałych, którzy nie poprzestali na jednym a nawet dwóch konkursach i postanowili sprawdzić się zarówno w quizie poprawnościowym i etymologicznym, jak i w skojarzeniach i dyktandzie. Gratulujemy zwycięzcom! Nagrody rzeczowe zostaną rozdane na uroczystości zakończenia roku szkolnego. Tymczasem zapraszamy po dobre oceny z języka polskiego:-)
”Zbiór reportaży Justyny Kopińskiej Polska odwraca oczy to opowieści o najważniejszych niewyjaśnionych sprawach ostatnich lat. W książce m.in. reportaż o dręczonych pacjentach szpitala psychiatrycznego w Starogardzie Gdańskim (Oddział chorych ze strachu) i tuszowaniu najtrudniejszych spraw o zabójstwo (Ten trup się nie liczy) oraz nigdy niepublikowane teksty, które powstały specjalnie na potrzeby tego zbioru. Z reportaży 
„Z charakterystyczną dla siebie jasnością i poczuciem humoru Holt bada tajemnice mechaniki kwantowej, poszukiwanie podstaw matematyki oraz naturę logiki i prawdy. W międzyczasie przedstawia nieszablonowe szkice biograficzne sławnych oraz niedocenionych myślicieli, od fizyczki Emmy Noether po pioniera komputerowego Alana Turinga i odkrywcę fraktali, Benoita Mandelbrota. Książka oferuje proste i zabawne wprowadzenie do wielu naszych najpiękniejszych, ale najmniej zrozumiałych idei, od teorii względności Einsteina po teorię strun."
Laureatem Literackiego Nobla 2023 został norweski pisarz i dramaturg Jon Fosse 
To drugie po Noblu, najważniejsze wyróżnienie literackie, przyznawane od 1969 roku w Wielkiej Brytanii. Bardzo często jest wstępem do otrzymania Literackiej Nagrody Nobla.
Najbardziej prestiżowa literacka nagroda w Polsce. Przyznawana jest od 1997 roku.
Marek Hłasko był wybitnym prozaikiem i autorem scenariuszy filmowych. Do jego dorobku literackiego należą takie dzieła jak „Baza Sokołowska”, zbiór opowiadań „Pierwszy krok w chmurach”, „Drugie zabicie psa” czy „Piękni dwudziestoletni”. Na podstawie prozy Hłaski powstały m.in. filmy „Zbieg” Stanisława Jędryki czy „Baza ludzi umarłych” Czesława Petelskiego. Jak podkreślili posłowie w uchwale, pisarz potrafił „nasycić banalne motywy i tematy zaczerpnięte z potocznego życia głęboką treścią egzystencjalną, dzięki czemu jego twórczość ma wymowę uniwersalną”. Marek Hłasko „swą bezkompromisową postawą, także wobec komunistycznej rzeczywistości, przyciągał do siebie pokolenia w różnych zakątkach świata” – głosi treść dokumentu. W 2024 r. przypada 90. rocznica urodzin Marka Hłaski.
Melchior Wańkowicz - reportażysta i pisarz - był jednym z najwybitniejszych polskich dziennikarzy w historii. Nazywany ojcem reportażu, wypełniał znakomicie to, co składa się na misję dziennikarską: opisując rzetelnie rzeczywistość służyć wspólnocie” – stwierdził Sejm w podjętej uchwale. „Pisząc ‘Sztafetę’, ‘Dzieje rodziny Korzeniowskich’, ‘Westerplatte’ czy ‘Bitwę o Monte Cassino’, miał świadomość, że czyni to zarówno dla współczesnych, jak i dla potomnych” – dodali posłowie. W okresie międzywojennym Wańkowicz założył i kierował wydawnictwem „Rój", publikował m.in. innymi w „Kurierze Warszawskim", „Wiadomościach Literackich" i „Kurierze Porannym". „Największy pomnik bohaterstwu polskich żołnierzy Wańkowicz wystawił w trzytomowym dziele ‘Bitwa o Monte Cassino’” – podkreślili posłowie. Do Polski powrócił w 1957 r. na fali „odwilży”. Podpisanie „Listu 34” w proteście przeciwko polityce kulturalnej PRL spowodowało, że stał się ofiarą nagonki i został skazany na trzy lata więzienia. W areszcie spędził w areszcie pięć tygodni – wobec powszechnego oburzenia władze komunistyczne musiały wstrzymać wykonanie wyroku dziennikarza, pisarza i reportażysty, będącego wzorem i symbolem polskiego dziennikarstwa” – napisali posłowie.
Witold Gombrowicz (1904–1969) był jednym z najwybitniejszych polskich pisarzy XX w. W 1927 r. uzyskał tytuł magistra praw na Uniwersytecie Warszawskim. Po rocznym pobycie we Francji rozpoczął aplikację sędziowską, lecz wkrótce ją porzucił. Na przełomie
Czesław Miłosz (1911–2004) – polski poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz, dyplomata. Decydujący wpływ na jego twórczośćwywarło dzieciństwo spędzone na terenach dawnego WielkiegoKsięstwaLitewskiego, a także doświadczenie rewolucji październikowej i wojny polsko-bolszewickiej. Studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie najpierw polonistykę, a następnie prawo. Zadebiutował w 1930 r. na łamach uniwersyteckiego pisma „Alma Mater Vilnensis”. Należał do wileńskiej grupy poetów „Żagary”. Pracował w Polskim Radiu Wilno. Po wybuchu II wojny do czerwca 1940 r. przebywał w Wilnie, a następnie w Warszawie. Uczestniczył w podziemnym życiu literackim; pod pseudonimem Jan Syruć opublikował w 1940 r. tom „Wiersze”. Po upadku powstania warszawskiego znalazł schronienie m.in. w majątku Jerzego Turowicza w Goszycach, mieszkał w Krakowie. Po wojnie podjął pracę w dyplomacji komunistycznego rządu Polski w Stanach Zjednoczonych i Paryżu jako attaché kulturalny. W 1951 r. wystąpił o azyl polityczny we Francji. Mieszkał w Maisons-Laffitte, siedzibie „Kultury” Jerzego Giedroycia, z którą przez wiele lat współpracował. W 1953 r. Instytut Literacki Giedroycia wydał „Zniewolony umysł”, esej skierowany do polskiej emigracji, ukazujący mechanizm myślenia człowieka w demokracjach ludowych. W następnych latach Instytut wydał większość dzieł Miłosza, a Jerzy Giedroyć przedstawił jego kandydaturę do Nagrody Nobla. W 1960 r. przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykładał literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley i na Harvardzie. W PRL był uznawany za zdrajcę i renegata, został potępiony przez Związek Literatów Polskich. Do 1980 r. istniał na niego zapis cenzorski, zakazujący nawet wymieniania jego nazwiska. Książki Miłosza były drukowane w podziemiu, przemycane z zagranicy. W 1980 r. został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Po raz pierwszy przyjechał do kraju w1981 r., gdzie zaczęto już oficjalnie wydawać jego utwory. Poeta przeprowadził się do Polski w 1993 r. i zamieszkał w Krakowie. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce. Wiersze Czesława Miłosza są intelektualne, a metafory, jakich używa – sugestywne. Jego twórczość z lat trzydziestych XX w. przesycona jest katastrofizmem. Wiersze pisane podczas wojny nie mają już w sobie tyle patosu, da się w nich zauważyć świadome odchodzenie od tematyki wojennej. Wiele utworów Miłosza z późnego okresu twórczości stanowi przykład pisarstwa sylwicznego, komponowanego na pograniczu wypowiedzi poetyckiej, eseistycznej i prozatorskiej. Oprócz wielu tomów poezji Czesław Miłosz wydał kilkanaście zbiorów esejów, m.in. „Ziemię Ulro”, „Ogród nauk”, „Widzenia nad zatoką San Francisco” czy „Rodzinną Europę”. Po zerwaniu związków z komunistycznymi władzami Miłosz wyrażał w swej twórczości niechęć i krytykę PRL-u, piętnował polski nacjonalizm, krytykował tradycyjny polski katolicyzm.
Wincenty Witos(1874–1945) – polski polityk, działacz ruchu ludowego, trzykrotny premier II RP. Urodził się w Wierzchosławicach w biednej rodzinie chłopskiej i dzięki swojemu uporowi i samokształceniu doszedł do najwyższych godności w państwie. Uznawany jest za jednego z ojców niepodległej Polski, a także najważniejszych, najbardziej wyrazistych i wpływowych polityków II RP. Od 1895 r. działał w Stronnictwie Ludowym, w 1905 r. uzyskał mandat radnego Rady Powiatowej w Tarnowie,w latach 1908–1914 był posłem do galicyjskiego Sejmu Krajowego, od 1908 do 1931 r. był wójtem Wierzchosławic, sprawował mandat posła do austriackiej Rady Państwa (1911–1918). Był członkiem Wydziału Finansowego Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, od 1914 r. należał do PSL „Piast” (prezes w latach 1916–1931). Działał w Naczelnym Komitecie Narodowym, później w Lidze Narodowej (1917–1918), był prezesem Polskiej Komisji Likwidacyjnej; od 1919 poseł na Sejm RP. W 1920 r. podczas bolszewickiej nawałnicystanął na czele Rządu Obrony Narodowej, który doprowadził do odrzucenia Armii Czerwonej spod Warszawy i rozpoczęcia jej odwrotu. Za kierowanie nim otrzymał od Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego Order Orła Białego. Funkcję premiera Wincenty Witos sprawował jeszcze dwukrotnie: od 28 maja 1923 do 14 grudnia 1923 r. oraz od 10 do 14 maja 1926 r.W latach 1929–1930 był jednym z przywódców Centrolewu. W 1930 r. został aresztowany przez władze sanacyjne, osadzony w twierdzy brzeskiej i oskarżony w tzw. procesie brzeskim o przygotowywanie zamachu stanu, skazany na 1,5 roku więzienia. W 1933 r. opuścił kraj, udając się na 6-letnią emigrację do Czechosłowacji. Do Polski powrócił31 marca 1939 r. po wkroczeniu wojsk niemieckich do Czechosłowacji. W czasie II wojny światowej odrzucił niemieckie propozycje utworzenia kolaboracyjnego rządu współpracującego z okupantem. Po utworzeniu w czerwcu 1945 r. Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej Wincenty Witos został powołany na wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Narodowej (nie podjął obowiązków). W tym samym roku został prezesem utworzonego przez Stronnictwo Ludowe „Roch” Polskiego Stronnictwa Ludowego (tzw. mikołajczykowskiego).
Jak ptaki dbają o zdrowie i urodę? Które gatunki zażywają narkotyki? Czy istnieją rośliny polujące na ptaki? Ornitolog Adam Zbyryt obnaża te ptasie zwyczaje, które jakoś nie trafiły do szkolnych podręczników. Na szczęście zafascynowały niejednego naukowca, a w opowieściach autora dodatkowo – nomen omen – dostały skrzydeł! Autor przedstawia nieznane fakty i ciekawostki, opisuje nietypowe zachowania i zwyczaje. Ta książka jest połączeniem doskonałego doboru fascynujących tematów, rzetelnych naukowych źródeł (bogata bibliografia!), żmudnego researchu oraz własnej wiedzy i doświadczenia ornitologa, który z zapałem prowadzi obserwacje terenowe. Jest napisana ciekawym, gawędziarskim stylem, dzięki czemu czyta się ją jednym tchem. Została też pięknie wydana a każdy rozdział uzupełniają kolorowe fotografie opisywanych ptaków. Tylko brać i czytać! (opis na podstawie inf. z bloga crazynauka.pl)
Ojczyzną HAIKU jest Japonia. To gatunek miniatury wywodzący się z poezji starojapońskiej, który stał się synonimem krótkiego wiersza, często traktowanego niepoważnie. W powszechnym odbiorze często mylony jest z aforyzmem, fraszką, nieskomplikowaną poetycką zabawą. Klasyczne haiku to gatunek tak bardzo związany z językiem japońskim i kulturą Kraju Kwitnącej Wiśni, że wszelkie miniaturki poetyckie powstające w innych językach i kręgach kulturowych określa się mianem haiku-images. To bardzo osobiste, pozbawione rymów, zmysłowe i nastrojowe wiersze, w których odkrywa się, dzieli i pokazuje. Zawsze zwięźle, rzeczowo, czasem dowcipnie, z jakąś puentą. Utwory te pozwalają na ucieczkę od zalewającego nas nadmiaru informacji, na skupienie i wyciszenie. Przyciągają ascetyzmem języka i prostotą formy. Na szkolną biblioteczną półkę z poezją trafił ten wybór wierszy klasycznych japońskich twórców. (oprac. na podstawie inf. z tekstów dotyczących haiku w Forum poetyki nr 14/2018 oraz na Culture.pl)
Rok 1984 powieść graficzna - komiksowa adaptacja jednej z najważniejszych powieści XX w., która przyniosła Orwellowi literacką nieśmiertelność. Jego twórczość wywarła duży wpływ na współczesną kulturę i weszła do światowych kanonów literackich. To powieść o utracie wolności. O życiu w strachu i kłamstwie. To książka o tym jak niewielu potrafi zawładnąć wieloma. Dzięki sugestywnej, wciągającej adaptacji Fido Nestiego, wizja dystopijnego arcydzieła George'a Orwella zapewnia młodym czytelnikom nową perspektywę odkrywania tej kultowej już historii , nadal tak wstrząsająco aktualnej. (na podstawie opisu wydawcy)
